واژه بیماری قلبی معمولا برای اشاره به حمله قلبی اشاره میشود، با اینحال بیماری قلبی شامل سایر بیماریهای قلب از جمله بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی، سکته قلبی، آریتمی قلبی و کاردیومیوپاتی میباشد. در ادامه به توضیح این بیماری های قلبی و نشانههای آنها میپردازیم. پزشک متخصص قلب وظیفه درمان و رسیدگی به بیماری های زیر را دارد.
حمله قلبی چیست؟
حمله قلبی و یا سکته قلبی زمانی رخ میدهد که یکی از عروق کرونر (معمولا توسط لخته خون) بسته میشود. این حمله باعث کمبود و یا فقدان خون در بخشی از قلب میشود. کمبود خون و یا فقدان میتواند باعث مرگ آن بخش از قلب شود. این بیماری یکی از انواع شایع بیماری قلبی در آمریکا بوده و سالانه حدود یک میلیون حمله قلبی در این کشور رخ میدهد.
علائم هشدار دهنده حمله قلبی شامل موارد زیر است:
- درد قفسه سینه
- درد در پشت، دستها، گردن و یا فک شما
- تنگی نفس
- تهوع یا استفراغ
- تپش قلب سریع و یا نامنظم
- سایر نشانهها از جمله، خستگی، اضطراب، سوء هاضمه و یا سوزش معده
در حمله قلبی بیشتر افراد معمولا یک یا دوتا از نشانههای زیر را حس میکنند. نشانههای حمله قلبی در بعضی از خانم ها ممکن است متفاوت با آقایان باشد، این نشانه ها میتواند شامل سوزش معده، تپش قلب نامنظم، صرفه و یا ازدست دادن اشتها باشد. نادیده گرفتن نشانههای بیماری قلبی باعث بتاخیر افتادن درمان و درنتیجه صدمه بیشتر به بافت قلب میشود. اگر شما دچار حمله قلبی شدید سریعا با اورژانس تماس بگیرید و خودتان بصورت عادی سعی به مراجعه به پزشک و یا بیمارستان نکنید، چرا که پرسنل اورژانس میتوانند، درمانهای اولیه را روی شما اعمال کنند. بتاخیر انداختن درمان میتواند باعث آسیب بیشتر به قلب و یا حتی مرگ شود.
بیماری عروق کرونر
در این بیماری، عروق کرونر که مواد غذایی، اکسیژن و خون را به ماهیچه قلب میرسانند، معمولا بخاطر جمع شدن کلسترول در آنها، بیمار شده و یا آسیب میبینند، این لایههای کلسترولی باعث نازک شدن رگ ها و در نتیجه نرسیدن خون و اکسیژن کافی به قلب میشود. بیماری عروق کرونر میتواند خطر حمله قلبی را افزایش دهد.
آریتمی (Arrhythmia)
آریتمی قلبی یعنی تپش نامنظم قلب، آرتیمی بمعنی مشکل در ریتم تپش قلب (heart-rhythm) میباشد. این بیماری زمانیکه پالس ها لکتریکی که ضربان قلب را تنظیم میکنند، بهم ریخته و درست عمل نمیکنند، رخ میدهد. انواع ریتمی یا تپش نامنظم قلب شامل:
- تاکی کاردی (Tachycardia)، یعنی زمانیکه قلب بسیار سریع میتپد.
- باردی کاردی (Bradycardia)، یعنی زمانیکه قلب خیلی آرام میتپد.
- فیبریلاسیون (Fibrillation) زمانی است که ضربان قلب نامنظم است.
تپش نامنظم قلب معمول بوده و اکثر ما آن را حس تجربه میکنیم، اما اگر این تپش خیلی متفاوت با تپش همیشگی بوده و یا بدلیل آسیب دیدگی و یا ضعف قلب باشد، باید جدی گرفته شود. تپش نامنظم قلب میتواند مرگآور باشد. زمانیکه این تپش نامنظم طولانی مدت شده و یا باعث درد قفسه سینه شود، باید سریعا به بیمارستان مراجعه کرد.
زندگی با بیماری قلبی
اکثر انواع بیماری های قلبی مزمن بوده و آرام آرام رشد میکنند. این بیماریهای قلبی با نشانههای کوچکی شروع شده و کم کم شدید میشوند. در اکثر افراد با شروع بیماری قلبی فرد نشانههایی از قبیل خستگی، تنگی نفس، تورم مچ پا، احتباس مایعات و سایر نشانهها حس میکند. تغییر سبک زندگی (برای مثال داشتن کپسول اکسیژن در خانه و یا کم کردن فعالیت) یا جراحی و یا حتی پیوند قلب برای فرد بیمار ممکن است لازم باشد.
درمان دارویی بیماری قلبی
این درمان شامل استفاده از داروهایی که به کاهش شدت بیماری و آسیب آن کمک میکند، میباشد. این داروها شامل:
- داروهای کاهنده فشارخون
- داروهای کاهنده تپش قلب
- داروهای کاهنده کلسترول خون
- داروهایی برای ثبات بخشیدن به ضربان قلب
- داروهایی برای جلوگیری از لخته شدن خون در عروق کرونر
- داروهایی برای بهبود بخشیدن به پمپاژ خون در بدن فرد مبتلا به بیماری قلبی
سایر راههای درمان بیماری قلبی شامل آنژیوپلاستی، جراحی بای پس و یا سایر جراحی ها میباشد.
چه کسانی در خطر ابتلا به بیماریهای قلبی میباشند؟
هرچند خطر ابتلای مردان به بیماری های قلبی بیشتر از زنان است، بااینحال در هردو جنس بیماری قلبی اولین بیماری کشنده میباشد. افرادیکه در خانواده های سیگاری و چاق هستند، در خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری ها قرار دارند. سایر عوامل خطرزا شامل:
- کلسترول بالای خون
- فشارخون بالا
- دیابت
- فعالیت بدنی پایین
سیگار کشیدن خطر ابتلای افراد به بیماری قلبی را ۲ تا ۴ برابر افزایش میدهد. افرادیکه سیگار نمیکشند اما در معرض دود سیگار قرار دارند، حتی از افراد سیگاری هم در خطر بشتر هستند. سالانه ۱۳۵۰۰۰ نفر در اثر بیماریهای قلبی مرتبط با سیگار فوت میکنند.
پیشگیری از بیماری های قلبی
با تغییر سبک زندگی به یک سبک سالم میشود از خطر بیماریهای قلبی پیشگیری نمود. عوامل اساسی یک سبک زندگی سالم شامل:
- سیگار نکشیدن و یا ترک سیگار
- رژیم غذایی مناسب (سبزی و میوه زیاد و چربی، قند و گوشت کم)
- حداقل ۳۰ دقیقه ورزش در روز
- اجتناب از مصرف الکل
- کنرل بیماری هایی از قبیل دیابت، فشارخون بالا و کلسترول
- درخواست از خانواده برای کمک به شما در تغییرات بالا
بیماری های قلبی و عروقی هم اکنون از مهمترین عوامل مرگ و میر دنیاست و در سال های اخیر ابتلا به این بیماری ها افزایش یافته است. براساس پیش بینی سازمان بهداشت جهانی، در سراسر جهان بیماری های قلبی و عروقی به عنوان مهم ترین علت مرگ تا سال ۲۰۲۰ مطرح است.
عوامل خطرساز بروز بیماری های قلبی و عروقی از چند سال پیش به رسمیت شناخته شده است که عبارتند از سطح بالای لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)، کلسترول، مصرف دخانیات، فشار خون بالا، دیابت، چاقی شکمی، استرس ها و تنش های روحی، عدم مصرف مواد غذایی سالم و طبیعی و استفاده از روغن های نامناسب و صنعتی، مصرف بیش از حد الکل و عدم فعالیت بدنی منظم.
امروزه در کشور ما روزانه ۳۰۰ نفر در کشور بر اثر عوارض قلبی فوت می کنند. در چنین شرایطی که پیش بینی می شود تا ۱۰ سال آینده آمار سکته های قلبی به اوج خود برسد، استفاده از درمان هایی که بتوانند مشکلات مرتبط با قلب و عروق را به شیوه ای بی عارضه درمان کنند کاملا احساس می شود. یکی از درمان های گیاهی مؤثر که می تواند کاملا گیاهی و بدون عارضه بیماری های قلبی- عروقی را درمان کند، نوشیدنی کامبوچا بادرشبویه می باشد.